Een tekort aan bèta's. Niet verbazingwekkend, wel leuk. Dat vijzelt
ons wankel imago in de echte wereld weer op. Niet langer overbodig
zowaar. Gouden tijden voor aan de ene kant baantjesjagers en aan
de andere koppie-koppiejagers nadat jarenlang de outplacement officers ofwel koppensnellers het voor het zeggen
hadden. Alles wat zich tussen blokhoofd en atoomkop
bevindt heeft nu zo een baan. Toch is het niet alles goud wat blinkt,
sterker nog, er is goud dat helemaal niet blinkt. Een vaste baan
aan een universiteit voor iemand die echt wetenschap wil (en kan)
bedrijven is nog altijd heel ver te zoeken. De NRC griste onlangs de
redenen van het Web waarom zelfs God geen vaste aanstelling aan een
amerikaanse universiteit kon krijgen:
Hij had slechts één belangrijke publikatie. Deze
bevatte geen referenties. Deze was niet gepubliceerd in een
gerefereerd tijdschrift. Er bestond twijfel over wie de eigenlijke
auteur was. Het zou waar kunnen zijn dat hij de wereld heeft
geschapen, maar wat heeft hij sindsdien nog gepresteerd? De
wetenschappelijke wereld is er niet in geslaagd zijn resultaten te
dupliceren. Hij heeft nooit toestemming gevraagd aan de ethische
toetsingscommissie om met mensen te experimenteren. Toen één
van de experimenten uit de hand dreigde te lopen heeft hij dit
proberen af te dekken door de betrokkenen te verdrinken. Als
proefpersonen zich niet gedroegen zoals hij dat verwachtte werden ze
uit het sample verwijderd. Hij vertoonde zich zelden voor de studenten
en gaf hen slechts de opdracht het boek te bestuderen. Hij liet het
geven van colleges aan zijn zoon over. Hij verwijderde de eerste twee
leerlingen omdat zij te veel leerden . Hoewel er slechts tien geboden
waren zakten de meeste studenten voor de test. Zijn kantooruren waren
onregelmatig en werden gehouden op een bergtop.
Blasfemie is maar een schrale troost.
Voor de door verwondering gedreven persoon bestaat maatschappelijk
kennelijk nog altijd weinig waardering. Gouden bergen en ivoren torens
blijven vooralsnog strikt gescheiden. De wereld is de wonderen nog
niet uit en de ware nieuwsgierigaard ziet zich nog immer
genoodzaakt om een groot aantal jaren op eigen risico de wereld rond
te trekken als een soort veredelde troubadour, handelsreiziger in
kennis en als het meezit intellectuele stuntman. Gevangene van
academische onzekerheidsrelaties. En dat terwijl de postdocs
bij uitstek de dragers zijn van de globale kennisinfrastructuur, zij
zijn de intermediairen van de kennisuitwisseling, de wetenschappelijke
kruisbestuivers. Dat wordt op een pijnlijke manier duidelijk, juist nu
de algemene beschikbaarheid van wetenschappelijke kennis in de vorm
van artikelen op internet zo'n spectaculaire vorm heeft aangenomen;
een prachtig experiment waaruit blijkt dat de toegankelijkheid van
kennis bepaald niet impliceert dat mensen in staat zouden zijn die
kennis te consumeren of naar waarde te schatten. Integendeel. In de
postdoc-hoofden echter gebeurt dat wel en daar wordt de toekomst van
de wetenschap meer bevochten dan in de strategische nota's van de
bestuurlijke bovenlaag. Deze zwerm van nietgelokaliseerde experts
wordt echter wel in hoge mate aan zijn lot overgelaten. Als je er niet
in slaagt om zelf weer een volgend fellowship te vinden dan is dat
jammer want `wij hebben geen baan te vergeven'. Schrijnend is de
ironie die uit onderstaande Rejected Rejection spreekt (een
bijdrage van Gretchen F. Stoloff aan een `gossip site' op het
Web).
Herbert A. Millington
Chair - Search Committee
412A Clarkson Hall
Whitson University
College Hill, MA 34109
Dear professor Millingon,
Thank you for your letter of March 16. After careful consideration, I
regret to inform you that I am unable to accept your refusal to offer
me an assistant professor position in your department.
This year I have been particularly fortunate in receiving an unusually
large number of rejection letters. With such a varied and promising
field of candidates it is impossible for me to accept all refusals.
Despite Whitson's outstanding qualifications and previous experience
in rejecting applicants, I find that your rejection does not meet my
needs at this time. Therefore, I will assume the position of assistant
professor in your department this August.
I look forward to seeing you then.
Best of luck in rejecting future applicants
Sincerely,
Chris L. Jensen
Je moet wel erg goed en gemotiveerd zijn - om niet te zeggen een
doorzetter tegen beter weten in - om te slagen en het o zo verheven
maar gejaagde en onzekere zwerversbestaan achter je te kunnen
laten. Dat vraagt ook vaak aanzienlijke offers in de persoonlijke huisje-tuintje-boompje-pensioentje sfeer. Er staat ook wel wat
tegenover gelukkig. Postdoc jaren zijn onzekere maar juist daardoor
ook avontuurlijke jaren die velen als de meest boeiende van hun gehele
carriëre herinneren, omdat het buitengewoon stimulerend is om in een
ver land een tijd aan een wetenschappelijk topinstituut te
verkeren. Vleesgeworden internationalisering. Uiteindelijk kom je tot
de slotsom dat als je alles bij elkaar optelt de ene plaats niet eens
zoveel beter is dan de andere maar wel heel anders. Dat zaken op
totaal verschillende manieren tot stand gebracht kunnen worden. Deze
``cross cultural experience'' heeft een intrinsieke kwaliteit. Ze
leidt tot een hoge mate van zelfkennis, en het doorgronden en
relativeren van je eigen bronnen/achtergronden lijkt me het primaire
doel van elke vorm van educatie. Anderzijds leidt ze ook tot een
trefzeker opereren in de internationale arena en dat is bagage die in
de hedendaagse globale economie een algemene waarde
vertegenwoordigt. Bagage die je bovendien niet gauw kwijtraakt.
Ik wil niet de indruk wekken dat er alleen maar slecht nieuws is, dat
zou geen recht doen aan enige recente ontwikkelingen. Met name de FOM
heeft als pleister op de academische wonde een aantal belangrijke
initiatieven genomen waarbij zij voor zeer getalenteerden niet alleen
een prestigeus fellowship uit de kast trekt, maar juist ook aan die
belangrijke en gerechtvaardigde behoefte aan zekerheid tegemoet
komt en dat nadrukkelijk ook voor vrouwen met een wetenschappelijke
ambitie. Daar is in het huidige korte termijn denken van paars waarin
flexibilisering van de arbeidsmarkt het zaligmakende credo is, enige
moed voor nodig. Een voorbeeldige druppel op een gloeiende plaat, maar
de gevolgen zullen niet uitblijven, de werkelijke winnaars zijn niet
alleen betrokkenen maar ook het vakgebied, de universiteiten
en zelfs de samenleving als geheel. Ik denk dat we er met z'n allen
uiteindelijk wel weer de verrassende vruchten van zullen plukken.
|