Ontwerpen voor ondersteuning - De rol van taakkennis bij
ondersteuningsontwerp
- Student: Jelmer Jellema
- Onderdeel afstudeerproject: werkstuk (incl. lit. scriptie en stage)
- Afgerond: Mei 2000
- Begeleiding: Dr. B. Bredeweg
Samenvatting
Bij het ontwerpen van ondersteuningssoftware speelt kennis over de
taak die de gebruiker gaat uitvoeren een belangrijke rol. In dit verslag
beschrijven wij een analyse van het gebruik van deze taakkennis bij het
ontwerpen van geïntegreerde omgevingen. Dat zijn ondersteuningsomgevingen
die in twee rollen helpen bij het uitvoeren van de taak. In de
gereedschapsrol bieden ze de gebruiker zo goed mogelijk gelegenheid
voor het uitvoeren van zijn of haar taak, door de informatie
gestructureerd weer te geven en de juiste acties aan te
bieden. In de ondersteuningsrol geven ze expliciete ondersteuning bij de
uitvoering. Een voorbeeld daarvan is een kritiekmodule. Een criticus wijst de
gebruiker op mogelijke problemen bij het uitvoeren van de taak, of in het
product ervan. Wij hebben onderzocht welke aspecten van taakkennis van belang
zijn in het ontwerp van ondersteuning. Op basis van de analyse van voorbeelden
van dit soort software uit de literatuur, en onze ervaring met het ontwerp van
een prototype van een geïntegreerde ondersteuningsomgeving, brengen we in kaart
welke vormen van taakkennis een rol spelen in de verschillende onderdelen van
het ontwerp. Hierbij bespreken we de integratie van de twee rollen, waarbij de
nadruk ligt op de gereedschapsrol als basis voor de communicatie tussen
gebruiker en ondersteuning. Een onderscheid in de normatieve taakkennis, tussen
normen over de vorm van de gemanipuleerde gegevens en normen over de betekenis
ervan, wordt gebruikt om aan te geven hoe dit soort kennis over de twee rollen
verdeeld zou moeten zijn. Op basis hiervan wordt een architectuur voorgesteld
waarin een deel van de taakgerelateerde kennis wordt ondergebracht in een
beheermodule waarvan de twee rollen onafhankelijk van elkaar gebruik maken.